Anayasa Mahkemesi’nin, Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesinde yer alan “Evlenen kadının kocasının soyadını alacağı” yönündeki kararı iptal eden kararı bugün yürürlüğe girdi. Gözler, Anayasa Mahkemesi’nin yasal boşluk bırakmaması için verdiği dokuz aylık süre içinde yeni bir düzenleme yapmayan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne çevrildi. Türkiye Büyük Millet Meclisi bu dönemde yasal düzenleme yapmak zorunda kaldı. Yeni yargı paketinde bu konunun da ele alınması bekleniyor.
DAVA AÇMADAN
İptal kararına aykırı bir düzenleme yapılmadığı sürece, bugünden itibaren evli kadınlar dava açmadan yalnızca bekar soyadlarını alabilecek. Kadınların evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus müdürlüğüne yazılı olarak başvurması yeterli olacaktır. İptal kararı yürürlüğe girdiğinden beri bugün evlenecek kadın, evlendirme memuruna “Sadece kızlık soyadımı kullanmak istiyorum” şeklinde talepte bulunabilecek.
İSTEYENLERE ÇİFT SOYADI
Yeni yargı paketiyle Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı çerçevesinde değişiklik yapılması halinde kadınlara, evlendikten sonra dava açmalarına gerek kalmadan, yalnızca kendi istekleri doğrultusunda kızlık soyadını kullanma hakkı tanınacak. Hürriyet’in hükümet lobilerinden edindiği bilgiye göre, TMK’nın 187. maddesine ilişkin iptal kararından önce düzenleme yapılması fikri ağırlık kazandı. Yönetmelik taslağına göre, “Kadın, evlendiğinde kocasının soyadını alır, ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus müdürlüğüne yazılı başvuruda bulunarak kocasının soyadının önüne eski soyadını da kullanabilir.” “Daha önce iki soyadı kullanan kadın bu haktan yalnızca bir soyadı için yararlanabilir” ibaresi kaldırılacak ve bu sınırlama kaldırılacak. Ancak son sözü Türkiye Büyük Millet Meclisi söyleyecektir.
Anayasa Mahkemesi: EŞİTLİK İLKESİNİN İHLALİ
-Anayasa Mahkemesi 22 Şubat 2023’te yerel mahkemenin konuya ilişkin başvurusunu yerinde bularak, “Kadın evlendiğinde kocasının soyadını alır; Ancak daha sonra evlendirme memuruna veya nüfus müdürlüğüne yazılı başvuruda bulunarak kocasının soyadının önünde eski soyadını da kullanabilir. Anayasa Mahkemesi, iptal kararında şu değerlendirmelerde bulundu: “Evlilik öncesi soyadının evlilik sonrası tek başına kullanılması bağlamında kadın ve erkek arasında farklı muamele yapılmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.”
