Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından paylaşım yaparak, 2025- 2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığını bildirdi.
Kararla birlikte çiftçilerin üretime karar vermeden önce, hangi havzada, hangi ürüne, ne kadar destek alacağını bileceğine değinen Yumaklı, “Böylece çiftçilerimizi planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin getirdiği bir takım olumsuzlukların da önüne geçmiş olacağız” dedi.
‘MAZOT, GÜBRE VE PRİM DESTEĞİ KALDIRILDI’
Yumaklı’nın paylaşımı sonrası sosyal medya hesabından paylaşım yapan Ekonomi gazetesi tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, çiftçilere verilen mazot, gübre ve prim desteğinin kaldırıldığını duyurdu.
‘ÇİFTÇİ SON KEZ GÜBRE, MAZOT VE PRİM DESTEĞİ ALACAK’
Paylaşımında Yıldırım, “Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 2025- 2027 dönemi bitkisel üretim destekleri açıklandı. Karara göre, 2025 yılından itibaren gübre ve mazot desteği ile 17 üründe verilen fark ödemesi (prim) desteği tamamen kaldırıldı. Çiftçi son kez 2024 üretim yılı için gübre, mazot ve prim desteği alacak” dedi.
‘244 LİRALIK KATSAYI BELİRLENDİ’
“Yeni destek sisteminde 2025 yılı için dekar başına 244 liralık katsayı belirlendi” diyen Yıldırım, “Temel destek, planlı üretim ve ürün geliştirme için belirlenen katsayı ile bu destek miktarı artacak” ifadelerini kullandı.
‘ÜRETİMİ GELİŞTİRME DESTEĞİ VERİLECEK’
Daha sonra konuya ilişkin Tarım Dünyası’nda ‘Mazot ve gübre desteği kaldırıldı yerine temel destek ödenecek’ başlıklı bir yazı kaleme alan Ali Ekber Yıldırım, “Cumhurbaşkanı’nın 29 Ağustos 2024 tarihli 32647 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” ile 2025 üretim yılından itibaren mazot ve gübre desteği tamamen kaldırıldı. Mazot ve gübre desteği yeni kararnamede yer almadı. Bunun yerine temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme desteği verilecek” dedi.
’18 ÜRÜN İÇİN FARK ÖDEMESİ YAPILACAK’
Yıldırım, “Halen 18 üründe ödenen fark ödemesi desteği ise Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın teklif edeceği ve uygun göreceği destek miktarı ile ödeme yapılacak. Fark ödemesi desteği halen buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, dane mısır, aspir, çeltik, dane zeytin, soya, kanola, nohut, mercimek, kuru fasulye, yağlık ayçiçeği, zeytinyağı, kütlü pamuk ve yaş çayda uygulanıyor. Bu hafta başında, 24 Ağustos’ta yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı’nda 2024 yılında üretimi yapılan bu 18 ürün için fark ödemesi desteği ve destek miktarları yer aldı” diye belirtti.
‘PLANLI ÜRETİM DESTEĞİ’
“Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri ‘planlı üretim’ kapsamında yer alıyor” diyen Yıldırım, “Planlama kapsamındaki ürünleri, havzasında üreten çiftçilere temel desteğe ilave destek ödemesi yapılacak. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak” dedi.
‘MAZOT VE GÜBRE SÖZCÜĞÜ KARARNAMEDE YER ALMADI’
“Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile tarımsal desteklemede tamamen yeni bir modele geçiliyor” diyen Yıldırım, şu ifadeleri kullandı:
“Bu model kapsamında destekler 2025-2027 dönemini kapsayacak şekilde 3 yıllık açıklandı. Desteklerin 3 yıllık açıklanması, çiftçinin önünü görmesi açısından önemli. Ancak yayınlanan kararname oldukça karışık. Kararnamede mazot ve gübre desteği yok. Bakanlık bürokratları bile bu konuda net bilgiye sahip değil. Benim telefonla görüştüğüm üst düzey bir bürokrat gübre ve mazot desteğinin kaldırıldığını söylerken bir başkası temel desteğin aslında mazot ve gübrenin yerine verileceğini söyledi. Madem yerine verilecek neden mazot ve gübre diye belirtilmedi. Özetle kararnamede mazot ve gübre desteği yer almadı. Mazot ve gübre sözcüğü dahi kararnamede yer almadı. Bakanlığın bilgi notunda ise mazot ve gübre maliyetinin karşılanmasından söz ediliyor. Anlaşılan bu kararname daha çok konuşulur.”
BAKANLIKTAN AÇIKLAMA
Yıldırım’ın açıklamaları sonrası Tarım ve Orman Bakanlığı, çiftçilere ödenen mazot ve gübre desteğinin 2025 yılından itibaren kaldırılacağı ilişkin, “Mazot ve gübre desteği kalkmamıştır. Yeni dönemde bunun tanımlaması, temel girdi maliyetleri (mazot ve gübre) esas alınarak belirlenen ‘temel destek’ olarak revize edilmiştir” açıklamasını yaptı.
Bakanlığın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, ‘2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar’ın bugün Resmi Gazete’de yayımlandığı hatırlatarak, birçok ilki barından bu kararın ardından ortaya bazı asılsız iddialar atıldığı belirtildi. Bazı basın yayın organlarında; mazot ve gübre desteğinin kalktığı ve üreticilerin ‘prim desteği’ olarak ifade ettiği fark ödemesi desteğinin artık yapılmayacağının iddia edildiği ancak bunun tamamen asılsız olduğu vurgulanarak, “İlk olarak; mazot ve gübre desteği kalkmamıştır. Yeni dönemde bunun tanımlaması, temel girdi maliyetleri (mazot ve gübre) esas alınarak belirlenen ‘Temel Destek’ olarak revize edilmiştir. Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olan üreticilerimizin, temel destek ile mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacaktır. Ayrıca üretim planlaması kapsamında yer alan ürünlerin havzasında yetiştirilmesi durumunda temel desteğe ilave olarak üreticilerimiz kullandığı mazotun yüzde 50’sini, gübrenin de yüzde 25’ini planlı üretim desteği olarak alacaktır. Böylelikle mazot maliyetinin yüzde 100’ü, gübre maliyetinin ise yüzde 50’si desteklenmiş olacaktır” denildi.
‘DESTEKLER NAKDİ OLARAK ÖDENECEKTİR’
Su kısıtının olduğu 11 il 52 ilçede ise planlama kapsamında; az su tüketen mercimek, nohut, baklagil, yem bitkileri, buğday, arpa ve yağlık ayçiçeği üreten çiftçilere gübre maliyetinin kalan yüzde 50’lik kısmının da ‘yer altı su kısıtı desteği’ olarak verileceği kaydedilerek, şöyle denildi:
“Böylece bu bölgelerde üretim planlamasına uygun ekim yapanların mazot ve gübre desteğinin yüzde 100’ü desteklenecektir. Tüm bunların yanında çiftçilerimizin uzun süredir talep ettiği gibi bu destekler ayni olarak değil nakdi olarak ödenecektir. İkinci olarak ise yine bazı basın yayın organlarında prim desteğinin kalktığı iddiası ortaya atılmıştır. Ancak söz konusu kararın 2’inci maddesi, 11’inci fıkrasında, ‘Fark Ödemesi Desteği: öncelikle arz açığı veya planlama kapsamındaki ürünler olmak üzere ilgili üretim yılındaki üretim maliyetleri ile iç ve dış fiyatlar dikkate alınarak çiftçilerin, tarım politikaları amaç ve ilkelerine uyumunu kolaylaştırmak, üretimde sürdürülebilirliği sağlamak ve gelir kayıplarını telafi edebilmek amacıyla fark ödemesi desteği verilir. Her yıl, fark ödemesi kapsamına alınacak ürünler ve ödeme miktarı Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ayrıca teklif edilir’ ibaresi yer almaktadır. Yukarıda bahsedilen desteklere ilave olarak üreticilerimiz aleyhine gelişen bir durum olması halinde ihtiyaç olan üründe üretim dönemi sonunda Tarım Kanunu kapsamında belirtilen hususlar dikkate alınarak fark ödemesi desteği verilebilecektir.”
(SOSYAL MEDYA)
